Weekly Current Affairs Quiz | 1 – 7 January 2025 Current Affairs Quiz | चालू घडामोडी Quiz : 1 ते 7 जानेवारी 2025

🔰 विनय मोहन क्वात्रा भारताचे अमेरिका मधील राजदूत

🔰 विक्रम कुमार दोरायस्वामी भारताचे UK मधील राजदूत

🔰 प्रदीप कुमार रावत भारताचे चीन मधील राजदूत

🔰 नवीन वर्षाच्या पहिल्या दिवशी गुजरातच्या भूपेंद्र पटेल सरकारने बनासकांठा जिल्ह्याचे विभाजन करून वाव-थराड हा नवा जिल्हा म्हणून घोषित केले. त्याचे मुख्यालय थाराड हे असेल.

🔰 आता गुजरातमधील जिल्ह्यांची संख्या ३३ वरून ३४ झाली आहे.

🔰 यासोबतच गुजरातमधील 9 नगरपालिका महानगरपालिका करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. यानंतर महापालिकेची संख्या 17 होणार आहे.

🔰 मिलिंद म्हैसकर यांना सार्वजनिक आरोग्य विभागाच्या अतिरिक्त मुख्य सचिवपदाचा कार्यभार देण्यात आला आहे.

🔰 तर, वेणुगोपाल रेड्डी यांना उच्च व तंत्र शिक्षण विभाग आणि वन विभागाच्या अतिरिक्त सचिवपदी जबाबदारी देण्यात आली आहे.

🔰 विकास चंद्र रस्तोगी प्रधान सचिव (कृषी), कृषी आणि ADF विभाग झाले आहेत. I.A.कुंदन प्रधान सचिव (कामगार), उद्योग, ऊर्जा आणि कामगार विभाग झाले आहेत. विनिता वैद सिंगल प्रधान सचिव, पर्यावरण आणि हवामान बदल विभाग झाल्या आहेत.

🔰 डॉ.हर्षदीप कांबळे यांना प्रधान सचिव, सामाजिक न्याय आणि विशेष सहाय्य विभाग करण्यात आले आहे.

🔰डॉ. निपुण विनायक यांना सचिव सार्वजनिक आरोग्य विभाग करण्यात आले आहे.

✅ मौलाना अबुल कलाम आझाद (MAKA) ट्रॉफी
🔰 चंदीगड विद्यापीठ – Overall Winner)
🔰 लवली प्रोफेशनल युनिव्हर्सिटी (पंजाब) – 1st Runner up
🔰 गुरु नामक देव विद्यापीठ, अमृतसर – 2nd Runner up

✅ द्रोणाचार्य पुरस्कार : सुभाष राणा (दिव्यांग नेमबाजी), दीपाली देशपांडे (नेमबाजी), संदीप सांगवान (हॉकी)

🔰 महाराष्ट्राच्या नेमबाजी प्रशिक्षिका दीपाली देशपांडे यांना द्रोणाचार्य पुरस्कार जाहीर झाला आहे

✅ द्रोणाचार्य पुरस्कार (जीवनगौरव) : एस. मुरलीधरन (बॅडमिंटन), अमाँडो कुलासो (फुटबॉल)

🔰  देशाला पॅरालिम्पिकमध्ये पहिले सुवर्णपदक पटकावून देणारे मराठमोळे जलतरणपटू मुरलीकांत पेटकर यांना जीवनगौरव अर्जुन पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येईल.

✅ अर्जुन पुरस्कार (जीवनगौरव) : सुच्चा सिंग (दिव्यांग अॅथलेटिक्स), मुरलीकांत पेटकर (दिव्यांग जलतरण)

🔰 एकूण ३२ खेळाडूंना अर्जुन पुरस्कारासाठी निवडण्यात आले असून यामध्ये १७ दिव्यांग खेळाडूंचा समावेश आहे.

🔰  देशाला पॅरालिम्पिकमध्ये पहिले सुवर्णपदक पटकावून देणारे मराठमोळे जलतरणपटू मुरलीधर पेटकर यांना जीवनगौरव अर्जुन पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येईल.

✅ महाराष्ट्राच्या नेमबाजी प्रशिक्षिका दीपाली देशपांडे यांना द्रोणाचार्य पुरस्कार जाहीर झाला आहे

🔰 पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये कांस्य पदक पटकावणारा महाराष्ट्राचा नेमबाज स्वप्नील कुसाळे याला अर्जुन पुरस्कार जाहीर झाला आहे.

🔰 स्वप्नील हा दीपाली यांच्याच मार्गदर्शनाखाली घडला असून, एकाचवेळी या गुरु-शिष्याचा पुरस्काराने गौरव होईल.

🔰 ‘अर्जुन’ पुरस्कारप्राप्त खेळाडूंना १५ लाख रुपयांसह अर्जुनाची मूर्ती आणि प्रमाणपत्र देऊन गौरव करण्यात येतो.

🔰 मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार विजेते :-
✅ नेमबाज मनू भाकर,
✅ विश्वविजेता बुद्धिबळपटू डोम्माराजू गुकेश,
✅ हॉकी कर्णधार हरमनप्रीत सिंग
✅ दिव्यांग अॅथलिट प्रवीण कुमार

🔰 ‘खेलरत्न’ पुरस्कारप्राप्त खेळाडूंचा पदक, प्रमाणपत्र आणि २५ लाख रुपये देऊन सन्मान होतो.

🔰 परदेशी गुंतवणूक आकर्षित करण्यात महाराष्ट्र सातत्याने अग्रेसर राहिला असून चालू आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या सहा महिन्यांमध्ये राज्यात वार्षिक सरासरीच्या सुमारे ९५ टक्के गुंतवणूक आली आहे.

🔰 चालू आर्थिक वर्षाच्या तिसऱ्या तिमाहीच्या आकडेवारीत ही बाब स्पष्ट झाल्याचं मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी एक्स या समाज माध्यमावरच्या पोस्टमध्ये म्हटलं आहे.

🔰 या कालावधीत १ लाख १३ हजार २३६ कोटी रुपये इतकी परकीय गुंतवणूक राज्यात झाली.

🔰 हे प्रमाण गेल्या चार वर्षातल्या सरासरीच्या ९४.७१ % आहे.

🔰 पुरुष खो खो वर्ल्डकप स्पर्धेला 13 जानेवारीपासून, तर महिला खो खो स्पर्धेला 14 जानेवारीपासून सुरुवात होणार आहे.

🔰 उपांत्यपूर्व फेरी 17 आणि 18 जानेवारीला होणार आहे. अंतिम सामना 19 जानेवारीला होणार आहे.

🔰 पहिल्या खो खो वर्ल्डकप स्पर्धेत पुरुष गटात 21 देश आणि महिला गटात 20 देशांचा सहभाग असणार आहे.

🔰 या स्पर्धेत पुरुष विजेत्या संघाला निळी, तर महिला विजेत्या संघाला हिरव्या रंगाची ट्रॉफी मिळणार आहे.

🔰 पुण्याचे जिल्हाधिकारी डॉ.सुहास दिवसे यांची बदली पदोन्नतीवर भूमी अभिलेख विभागाच्या जमाबंदी आयुक्त पदावर करण्यात आली आहे.

🔰 त्यांच्या जागी साताऱ्याचे जिल्हाधिकारी जितेंद्र दुड्डी यांची नियुक्ती पुणे जिल्हाधिकारीपदी झाली आहे.

🔰 पुण्याचे जिल्हा परिषदेचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी संतोष पाटील यांची साताऱ्याचे जिल्हाधिकारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🔰 अतिरिक्त जिल्हाधिकारी गजानन पाटील यांची पुण्याचे जिल्हा परिषदेचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🔰 १९६१ मधे तत्कालीन प्रधानमंत्री जवाहरलाल नेहरु यांनी याच दिवशी महाराष्ट्र पोलीस दलाला स्थापनादिनाचा ध्वज प्रदान केला होता.

🔰 ओडिशाचे राज्यपाल म्हणून डॉ. हरी बाबू कंभमपाटी यांनी आज शपथ घेतली.

🔰 ओदिशा उच्च न्यायलयाचे मुख्य न्यायाधीश न्यायमूर्ती चारधारी शरण सिंग यांनी त्यांना पद आणि गोपनीयतेची शपथ दिली.

🔰 कंभमपाटी यापूर्वी मिझोरमचे राज्यपाल होते.

🔰 जामनगर येथील सागरी राष्ट्रीय उद्यान आणि अभयारण्य येथे देशातील पहिली ‘कोस्टलाइन-वेडर्स पक्षी गणना’ आजपासून सुरू होणार आहे.

🔰 केंद्रीय गृहविभागाचे माजी सचिव अजयकुमार भल्ला यांनी आज मणिपूरचे राज्यपाल म्हणून शपथ घेतली.

🔰 मणिपूर उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश सिद्धार्थ मृदुल यांनी त्यांना पद आणि गोपनीयतेची शपथ दिली.

🔰 भल्ला भारतीय प्रशासकीय सेवेच्या १९८४ च्या तुकडीतले आधिकारी होते.

🔰 गेल्या चार महिन्यांपासून रिक्त असलेल्या कृषी विभागाच्या प्रधान सचिवपदी विकासचंद्र रस्तोगी यांची नियुक्ती 2 जानेवारी रोजी करण्यात आली.

🔰 कृषी विभागाच्या प्रभारी सचिव जयश्री भोज यांची अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या सचिवपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🔰 तामिळनाडूचे मुख्यमंत्री एम. के. स्टॅलिन यांनी सोमवारी, 30 डिसेंबर 2024 रोजी या पुलाचे उद्घाटन केले.

🔰 हा काचेचा पूल 77 मीटर लांब आणि 10 मीटर रुंद आहे. तसचं पुलाची उंची समुद्रसपाटीपासून 133 फूट इतकी आहे.  या पुलावर पारदर्शक काच लावलेली असल्याने पर्यटकांना समुद्रातील थेट दृश्य पाहता येतील.  या बोस्ट्रिंग आर्च काचेच्या पुलाची रचना ही खारट वाऱ्यांना, उष्ण व दमट हवामानाला तोंड देण्यासाठी केली आहे.

🔰 37 कोटी रुपये खर्चून बांधलेल्या या पुलामुळे कन्याकुमारीला अधिक पर्यटक आकर्षित होतील.

🔰 भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरणाचे (यूआयडीएआय) मुख्य कार्यकारी अधिकारी (सीईओ) म्हणून भुवनेश कुमार यांनी पदभार स्वीकारला.

🔰 भुवनेश्वर कुमार हे उत्तर प्रदेश कॅडरचे १९९५ च्या तुकडीतील भारतीय प्रशासकीय सेवेचे (IAS) अधिकारी आहेत.

🔰 यूआयडीएआयचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी या पदासह ते भारत सरकारच्या इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयात अतिरिक्त सचिव म्हणून कार्यरत आहेत. यापूर्वी त्यांनी इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयात सहसचिवपदावरही काम केले आहे.

🔰 उत्तर प्रदेशमध्ये त्यांनी पशुसंवर्धन, दुग्धविकास आणि मत्स्यव्यवसाय विभागात प्रधान सचिव म्हणून काम पाहिले आहे.

🔰 नर्स निमिषा प्रियाला 2017 साली यमनमधील नागरिक तलाल अब्दो महदीच्या हत्या प्रकरणात दोषी ठरवण्यात आले होते.

🔰 येमनमधील ट्रायल कोर्टानं तिला मृत्यूदंडाची शिक्षा सुनावली आहे.

🔰 मुंबईतील नौदल शाळेत शिकणाऱ्या काम्या कार्थिकेयन (१६) या विद्यार्थिनीने जगाच्या सात खंडातील सातही सर्वोच्च शिखरे सर करून जागतिक विक्रम घडवला आहे.

🔰 २४ डिसेंबरला काम्या कार्थिकेयन (१६) हिने अंटार्क्टिका खंडातील सर्वोच्च शिखर माऊंट व्हिन्सेटवर पाऊल ठेवून इतिहास घडवला आहे.

🔰 सर्वात तरुण गिर्यारोहक म्हणून तिने सात खंडातील सात सर्वोच्च शिखरे सर केली आहेत. यंदाच्या मे महिन्यात काम्याने माऊंट एव्हरेस्ट हे शिखर दक्षिण बाजूने सर केले होते. असा पराक्रम करणारी ती सर्वात तरुण भारतीय महिला व दक्षिण बाजूने शिखर सर करणारी दुसरी महिला ठरली.

🔰 आफ्रिकेतील माऊंट किलीमांजरो (ऑक्टोबर २०१७), युरोपातील माऊंट एल्बरस (जून २०१८), ऑस्ट्रेलियातील माऊंट कोस्युस्को (नोव्हेंबर २०१८), दक्षिण अमेरिकेतील माऊंट अकॉनग्वा (फेब्रुवारी २०२०), उत्तर अमेरिकेतील माऊंट डेनाली (फेब्रुवारी २०२२), नेपाळमधील माऊंट एव्हरेस्ट (मे २०२४) ही शिखरे तिने सर केली आहेत.

🔰 युनायटेड स्टेट्स (यू.एस.) मध्ये नोरोव्हायरसचा प्रादुर्भाव झपाट्याने वाढला आहे, डिसेंबरच्या सुरुवातीला 91 प्रकरणे, नोव्हेंबरच्या उत्तरार्धात 69 वरून.

🔰 नोरोव्हायरस हा एक अत्यंत संसर्गजन्य विषाणू आहे ज्यामुळे गॅस्ट्रोएन्टेरिटिस होतो, ज्याला “पोटाचा फ्लू” किंवा “हिवाळी उलट्या बग” असेही म्हणतात.

🔰 हे सर्व वयोगटातील लोकांना प्रभावित करते आणि दूषित अन्न, पाणी, पृष्ठभाग किंवा जवळच्या संपर्काद्वारे त्वरीत पसरते.

🔰 नेपाळमधे सालझंडी येथे होणाऱ्या सूर्यकिरण या संयुक्त लष्करी सरावासाठी भारतीय सेनेची तुकडी रवाना झाली आहे.

🔰 या सरावाची ही १८वी फेरी असून भारताच्या तुकडीत ३३४ अधिकाऱ्यांचा समावेश आहे.

🔰 या महिनाअखेरीपासून येत्या १३ जानेवारीपर्यंत हा सराव चालेल.

🔰 घनदाट जंगलांमधे सशस्त्र अतिरेक्यांच्या कारवाया थोपवण्यासाठी तसंच नैसर्गिक आपत्ती काळात दुर्गम भागात मदत पोहोचवण्यासाठी आवश्यक प्रशिक्षण या सरावात दिलं जाणार आहे.

🔰 भारत फेब्रुवारी 2025 मध्ये पहिल्या-वहिल्या जागतिक ऑडिओ व्हिज्युअल एंटरटेनमेंट समिट (WAVES) चे आयोजन करेल.

🔰 WAVES संपूर्ण मीडिया आणि मनोरंजन (M&E) उद्योग कव्हर करेल, जागतिक नेते आणि नवोन्मेषकांना एकत्र आणेल.

🔰 आव्हानांवर चर्चा करण्यासाठी, व्यापाराला चालना देण्यासाठी आणि क्षेत्राच्या भविष्याला आकार देण्यासाठी उद्योगातील नेते, भागधारक आणि नवकल्पकांना एकत्र आणण्याचे उद्दिष्ट आहे.

🔰 लक्ष्य सेनने उद्घाटन किंग कप इंटरनॅशनल बॅडमिंटन ओपन 2024 मध्ये कांस्य पदक मिळवले.

🔰 त्याने फ्रेंच खेळाडू ॲलेक्स लॅनियरचा सरळ गेममध्ये पराभव करून अंदाजे ₹36 लाख रुपयेचा पुरस्कार जिंकले.

🔰 सेनला उपांत्य फेरीत 19-21, 19-21 असा पराभव पत्करावा लागला, जो विद्यमान जगज्जेता चीनच्या हू झियान याच्याकडून होता.

🔰 केरळने चंदीगडवर ३४-३१ असा विजय मिळवून त्यांचे पहिले वरिष्ठ राष्ट्रीय पुरुष हँडबॉल चॅम्पियनशिप जेतेपद पटकावले.

🔰 केरळच्या देवेंदरला ‘चॅम्पियनशिपचा सर्वोत्कृष्ट खेळाडू’, राहुलला ‘सर्वोत्कृष्ट गोलकीपर’ आणि सुजितला ‘सर्वोत्कृष्ट लेफ्ट विंग प्लेयर’ म्हणून गौरविण्यात आले.

🔰 सर्व्हिसेस आणि भारतीय रेल्वेने स्पर्धेत तिसरे स्थान पटकावले.

🔰 चीनने CR450, जगातील सर्वात वेगवान हाय-स्पीड ट्रेनचे अनावरण केले, ज्याचा चाचणी वेग 450 किमी/तास आणि व्यावसायिक वेग 400 किमी/ता.

🔰 हे CR400 फक्सिंग ट्रेनला (350 किमी/ता) मागे टाकते आणि वेग, ऊर्जा कार्यक्षमता, सुरक्षितता आणि आरामात प्रगती दर्शवते.

🔰 IIT बॉम्बेने वेदनारहित औषध वितरणासाठी, त्वचेचे नुकसान आणि संसर्गाचा धोका कमी करण्यासाठी शॉकवेव्ह-आधारित, सुई-मुक्त सिरिंज विकसित केली आहे.

🔰 सिरिंज उच्च-ऊर्जा शॉकवेव्ह वापरून द्रव औषधाचे मायक्रोजेट तयार करते जे सुयाशिवाय त्वचेत प्रवेश करते.

🔰 केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळाने (CBDT) विवाह से विश्वास योजनेची अंतिम मुदत 31 डिसेंबर 2024 पासून 31 जानेवारी 2025 पर्यंत वाढवली.

🔰 या योजनेची घोषणा केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023-24 मध्ये करण्यात आली. वाद से विश्वास ही योजना अप्रत्यक्ष करांसाठी 2019 च्या सबका विश्वास योजनेवर आधारित आहे.

🔰 हे विवादित कर, व्याज आणि दंड यांचे निराकरण करण्यास सुलभ करते. ही योजना घोषणेमध्ये समाविष्ट असलेल्या बाबींसाठी आयकर कायद्यांतर्गत खटला चालवण्यापासून मुक्ती देखील प्रदान करते.

🔰 सर्वोच्च न्यायालयाचे माजी न्यायाधीश व्ही. रामसुब्रमण्यम यांची राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोगाचे (एनएचआरसी) नवे अध्यक्ष म्हणून सोमवारी (23 डिसेंबर) नियुक्ती करण्यात आली.

🔰 न्यायमूर्ती (निवृत्त) अरुण कुमार मिश्रा यांचा १ जून रोजी कार्यकाळ पूर्ण झाल्यापासून राष्ट्रीय मानवाधिक आयोग अध्यक्षपद रिक्त होते.

🔰 व्ही. रामसुब्रमण्यम हे जून २०२३ रोजी सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायमूर्तीपदावरून निवृत्त झाले होते.

🔰 उत्तर प्रदेशातील 1993 बॅचचे आयपीएस अधिकारी वितुल कुमार यांची अनिश दयाल सिंग यांच्या निवृत्तीनंतर सीआरपीएफचे कार्यवाहक महासंचालक म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🔰 भटिंडा, पंजाब येथे जन्मलेल्या कुमारने इलेक्ट्रॉनिक्स अभियांत्रिकीची पदवी घेतली आहे, कायद्याच्या अंमलबजावणीमध्ये त्यांचे विश्लेषणात्मक कौशल्य वाढवले ​​आहे.

🔰 त्यांनी CRPF मध्ये प्रमुख पदे भूषवली आहेत, 2009 मध्ये उपमहानिरीक्षक ते 2023 मध्ये विशेष महासंचालक अशी प्रगती केली.

🔰 कुमार यांच्या पुरस्कारांमध्ये राष्ट्रपती पोलिस पदक (2021) आणि पोलिस पदक (2009) यांचा समावेश आहे.

➤ भारताचे केंद्रीय आरोग्य सचिव अपूर्व चंद्रा यांची 27 मे ते 1 जून या कालावधीत जिनिव्हा येथील 77 व्या जागतिक आरोग्य संमेलनात (WHA) समिती A चे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

➤ समिती A सार्वत्रिक आरोग्य कव्हरेज, आपत्कालीन तयारी, यासारख्या महत्त्वाच्या आरोग्य विषयांना संबोधित करते.

➤ प्रतिजैविक प्रतिकार, हवामान बदल आणि WHO वित्तपुरवठा.

➤ चंद्रा यांनी भारताचे कोविड-19 व्यवस्थापन आणि जागतिक आरोग्याबाबतची वचनबद्धता अधोरेखित केली, जे “एक जग, एक कुटुंब” तत्त्वज्ञान प्रतिबिंबित करते आणि आरोग्य-संबंधित शाश्वत विकास उद्दिष्टे (SDGs) ला प्रोत्साहन देते.